Connect with us

Hi, what are you looking for?

ΔΙΕΘΝΗ

Ποιος κατέστρεψε το φράγμα στη Νόβα Κακχόβκα; Όσα ξέρουμε μέχρι τώρα

Το τεράστιο φράγμα στην Νόβα Κακχόβκα, περιοχή της νότιας Ουκρανίας ελεγχόμενη από την Ρωσία, καταστράφηκε, προκαλώντας πλημμύρα και τεράστιες οικολογικές καταστροφές. Χιλιάδες άνθρωποι έχουν απομακρυνθεί από τις περιοχές κοντά στον ποταμό Ντνίπρο.

Ο υδροηλεκτρικός σταθμός Kakhovka βρίσκεται στην πόλη Νόβα Κακχόβκα (Nova Kakhovka) στην περιοχή Χερσώνα. Η πόλη βρίσκεται επί του παρόντος υπό ρωσική κατοχή. Στην περιοχή της Χερσώνας, η Ρωσία κατέχει την αριστερή ή νότια όχθη, ενώ η Ουκρανία ελέγχει τη δεξιά ή βόρεια όχθη. Το φράγμα συγκρατεί έναν τεράστιο ταμιευτήρα, τον οποίο οι ντόπιοι αποκαλούν θάλασσα Kakhovka, καθώς σε ορισμένα σημεία δεν μπορεί να δει κανείς την άλλη όχθη.

Ο στρατός της Ουκρανίας και το ΝΑΤΟ κατηγόρησαν τη Ρωσία ότι ανατίναξε το φράγμα, ενώ η Ρωσία κατηγόρησε την Ουκρανία. Ο επικεφαλής της ανθρωπιστικής βοήθειας του ΟΗΕ Μάρτιν Γκρίφιθς προειδοποίησε για σοβαρές και εκτεταμένες συνέπειες.

Αριστερά: το φράγμα Nova Kakhovka και το υδροηλεκτρικό εργοστάσιο πριν από την καταστροφή στις 5 Ιουνίου 2023
Δεξιά: το φράγμα Nova Kakhovka και το υδροηλεκτρικό εργοστάσιο μετά την καταστροφή στις 7 Ιουνίου 2023
(Φωτογραφία: Satellite image ©2023 Maxar Technologies / AFP)

Τι συνέβη;

Βίντεο έδειξε ένα τεράστιο ρήγμα στο φράγμα, με το νερό να ξεχειλίζει μέσα από αυτό και να πλημμυρίζει προς την κατεύθυνση της Χερσώνας. Δεν είναι σαφές πότε ακριβώς το φράγμα καταστράφηκε για πρώτη φορά, αλλά οι δορυφορικές εικόνες υποδηλώνουν ότι η κατάστασή του επιδεινώθηκε κατά το πέρας πολλών ημερών, χωρίς και αυτό να είναι δεδομένο.

Ο ουκρανικός φορέας εκμετάλλευσης του φράγματος UkrHydroEnerho δήλωσε ότι ο σταθμός Νόβα Κακχόβκα «καταστράφηκε πλήρως» και δεν μπορεί να αποκατασταθεί. Καθώς το νερό από τον τεράστιο ταμιευτήρα Κακχόβκα χύνεται μέσα από το κατεστραμμένο φράγμα, η γεωργική γη και δεκάδες χωριά και πόλεις πλημμύρισαν γρήγορα. Χιλιάδες άνθρωποι και από τις δύο πλευρές του ποταμού απομακρύνθηκαν από τα σπίτια τους, αλλά η πλήρης έκταση της καταστροφής δεν είναι ακόμη σαφής.

Υπάρχουν επίσης σημαντικές περιβαλλοντικές ανησυχίες. Ο ποταμός έχει μολυνθεί με 150 τόνους βιομηχανικού λιπαντικού, δήλωσε ο Volodymyr Zelensky, και άλλοι 300 τόνοι κινδύνευαν να διαρρεύσουν. Ο Ουκρανός πρόεδρος περιγράφει την κατάσταση ως «περιβαλλοντική βόμβα μαζικής καταστροφής».

Νάρκες εκτοπίζονται επίσης από τα νερά των πλημμυρών, γεγονός που προκαλεί ανησυχίες όχι μόνο για τους κατοίκους της Χερσώνας, αλλά και για όσους έρχονται να παράσχουν βοήθεια. Ο Erik Tollefsen, επικεφαλής της μονάδας μόλυνσης από όπλα του Ερυθρού Σταυρού, δήλωσε ότι έχουν χάσει τα ίχνη των ναρκών: «Το μόνο που ξέρουμε είναι ότι βρίσκονται κάπου κατάντη του ποταμού».

Ο κ. Ζελένσκι κατηγόρησε τη διεθνή κοινότητα ότι δεν αντέδρασε αρκετά γρήγορα στις πλημμύρες και δήλωσε ότι χωρίς πόσιμο νερό, τρόφιμα ή φάρμακα είναι αδύνατο να γνωρίζουμε πόσοι άνθρωποι θα πεθάνουν. Κατηγόρησε τους διεθνείς οργανισμούς, όπως ο Ερυθρός Σταυρός, ότι έχασαν την ικανότητα να σώζουν ζωές. Η Παγκόσμια Τράπεζα προσφέρθηκε να διενεργήσει μια ταχεία αξιολόγηση των ζημιών και των πιο επειγουσών αναγκών της Ουκρανίας.

(AP Photo)

Ήταν τελικά επίθεση;

Δεν είναι ακόμη σαφές τι προκάλεσε το ρήγμα στο φράγμα, αλλά ο στρατός της Ουκρανίας κατηγόρησε τη Ρωσία ότι το ανατίναξε σκόπιμα. Μια θεωρία είναι πως η Μόσχα μπορεί να φοβήθηκε ότι οι ουκρανικές δυνάμεις θα χρησιμοποιούσαν τον δρόμο πάνω από το φράγμα για να περάσουν στρατεύματα μέσω του ποταμού σε ρωσικά εδάφη, στο πλαίσιο μιας αντεπίθεσης. Η περιοχή της Χερσώνας θεωρείται εδώ και καιρό πιθανός στόχος για το Κίεβο και το περιστατικό σημειώθηκε λιγότερο από 48 ώρες αφότου η Μόσχα ισχυρίστηκε ότι το Κίεβο είχε ξεκινήσει την πολυαναμενόμενη αντεπίθεσή του.

Σύμφωνα με το NBC News, η αμερικανική κυβέρνηση διαθέτει πληροφορίες που τείνουν προς την κατεύθυνση ότι η Ρωσία βρίσκεται πίσω από την επίθεση, σύμφωνα με δύο Αμερικανούς αξιωματούχους και έναν δυτικό αξιωματούχο. Η Ουκρανία είχε προειδοποιήσει προηγουμένως ότι η Ρωσία ενδέχεται να σχεδιάζει να ανατινάξει το φράγμα, γεγονός που θα καθιστούσε αδύνατη οποιαδήποτε ουκρανική προσπάθεια να διασχίσει τον ποταμό με κάποια σημαντική δύναμη, ενώ παράλληλα μειώνεται το εύρος της περιοχής που χρειάζεται να υπερασπιστεί ο στρατός του Κρεμλίνου.

«Με την ανατίναξη του φράγματος, η Ρωσία θα αφαιρέσει έναν βασικό επιθετικό φορέα από την εξίσωση», δήλωσε ο κ. Horowitz, αναλυτής γεωπολιτικής και ασφάλειας, ο οποίος είναι επικεφαλής της υπηρεσίας πληροφοριών της εταιρείας συμβούλων Le Beck.

Ο Christopher Tuck, ειδικός σε θέματα συγκρούσεων και ασφάλειας στο King’s College του Λονδίνου δήλωσε: «Η Ρωσία θα μπορούσε να κερδίσει τα περισσότερα. Η επίθεση θα είχε στρατιωτικό νόημα για την Ουκρανία μόνο όσο η Ρωσία βρισκόταν στη δυτική πλευρά, κάτι που τώρα δεν συμβαίνει».

Ο Mykola Kalinin, επικεφαλής μηχανικός σε μια εταιρεία μηχανικών έργων υδροηλεκτρικής ενέργειας και διαχείρισης υδάτων στην Ουκρανία, την Ukrhydroproject, υποστήριξε ότι η αιτία ήταν μια έκρηξη. Το φράγμα, δήλωσε στον ουκρανικό ιστότοπο δημοσιογραφίας δεδομένων Texty, ήταν «κατασκευασμένο για να αντέχει μια υπερδύναμη πρόσκρουση από το εξωτερικό». Ο κ. Kalinin καταλήγει στο συμπέρασμα ότι ναρκοθετήθηκε από το εσωτερικό.

Η πλευρά της Ρωσίας

Στον αντίποδα αυτών των δηλώσεων βρίσκεται η Ρωσία, σύμφωνα με την οποία η Ουκρανία κατέστρεψε το φράγμα για να αποσπάσει την προσοχή από την «ασφυκτική» αντεπίθεσή της, ενώ ο υπουργός Άμυνας Σεργκέι Σόιγκου δήλωσε ότι μπορεί να επιτρέψει στο Κίεβο να μετακινήσει τις μονάδες του από τη γραμμή του μετώπου της Χερσώνας εκεί όπου τις χρειάζονται περισσότερο.

«Αυτό όντως απομακρύνει κάποιες από τις άμυνες που έχτισε ο ρωσικός στρατός κατά μήκος της ακτής και σίγουρα θα έχει αντίκτυπο σε πολλούς οικισμούς σε περιοχές που ελέγχει η Ρωσία», είπε ο κ. Horowitz, προσθέτοντας ότι για το Κίεβο, «πρόκειται για μια οικολογική καταστροφή, σε συνδυασμό με την προοπτική να χάσει μια από τις σημαντικότερες πηγές ενέργειας στη νότια Ουκρανία».

Ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ κατηγόρησε την Ουκρανία, κάνοντας λόγο για πράξη «σαμποτάζ» που θα στερήσει τη χερσόνησο της Κριμαίας -μια περιοχή που προσαρτήθηκε από τη Ρωσία το 2014- από νερό.

Αξίζει να σημειωθεί πως το 2014, μετά την προσάρτηση της περιοχής, η Ουκρανία απέκλεισε ένα κανάλι που μετέφερε νερό από τη Νόβα Κακχόβκα, προκαλώντας κρίση νερού στη χερσόνησο. Επιπλέον, Η Ρωσία έχει προηγουμένως πραγματοποιήσει αρκετές επιθέσεις σε φράγματα σε όλη την Ουκρανία μετά την εισβολή, προκαλώντας εκτεταμένες πλημμύρες και διακόπτοντας την παροχή ηλεκτρικής ενέργειας.

Οι αναλυτές συμφωνούσαν ότι θα χτυπηθούν οι οχυρωμένες άμυνες που είχε δημιουργήσει η Ρωσία επί μήνες, αλλά δεν έβλεπαν ένα σαφές κίνητρο για την Ουκρανία.

Παρόλα αυτά, δεν έχουν επαληθευτεί ούτε οι ισχυρισμοί της Ουκρανίας ούτε της Ρωσίας.

Φωτογραφία από βίντεο που δημοσιεύτηκε από τη ρωσικά ελεγχόμενη διοίκηση της περιοχής Χερσώνα την Τετάρτη 7 Ιουνίου 2023: Η κεντρική πλατεία της Νόβα Κακχόβκα πλημμυρίζει μετά την ανατίναξη του φράγματος (φωτογραφία: AP)

Εναλλακτικές θεωρίες

Έχουν διατυπωθεί εναλλακτικές θεωρίες για το τι μπορεί να προκάλεσε ή τουλάχιστον να συνέβαλε στη διάρρηξη του φράγματος.

Ορισμένοι αναλυτές αναρωτήθηκαν αν η πράξη ήταν καθόλου σκόπιμη ή μάλλον αποτέλεσμα αμέλειας των ρωσικών δυνάμεων που την ελέγχουν. Τους μήνες πριν από τη καταστροφή οι ειδικοί εξέφραζαν ανησυχίες για ζημιές στο φράγμα και προειδοποιούσαν ότι ο ταμιευτήρας πίσω από αυτό ήταν πολύ γεμάτος από τις έντονες βροχοπτώσεις και το λιώσιμο του χιονιού. «Σε αυτή την περίπτωση, είναι μια καταστροφή για όλους», δήλωσε ο Frank Ledwidge, λέκτορας στρατιωτικής στρατηγικής στο Πανεπιστήμιο του Πόρτσμουθ στη Βρετανία και πρώην αξιωματικός των στρατιωτικών μυστικών υπηρεσιών.

Οι μάχες στην περιοχή θα μπορούσαν να έχουν επηρεάσει τη δομή, δήλωσε στο BBC ο Mark Mulligan, καθηγητής Φυσικής Γεωγραφίας στο University College του Λονδίνου. «Η δομική ανεπάρκεια ως αποτέλεσμα των επιπτώσεων προηγούμενων ζημιών που σχετίζονται με τον πόλεμο παραμένει μια πιθανότητα», σημείωσε ο καθηγητής Mulligan.

Σύμφωνα με την ανάλυση δορυφορικών εικόνων που πραγματοποίησε η Αμερικανική Υπηρεσία Εξωτερικής Γεωργίας, τα επίπεδα των υδάτων αυξήθηκαν απότομα τους τελευταίους μήνες. «Η πολύ υψηλή στάθμη του νερού στον ταμιευτήρα σε συνδυασμό με προηγούμενες ζημιές, που οδηγούν σε ανεξέλεγκτες ροές νερού μέσω του φράγματος, θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε καταστροφική δομική αστοχία», δήλωσε ο κ. Mulligan.

Ωστόσο, η καταστροφή του φράγματος είναι δύσκολο να εκτιμηθεί μόνο με βάση δορυφορικές εικόνες, καθώς μεγάλο μέρος της ζημιάς είναι υποβρύχιο. «Σε αυτό το στάδιο κανείς δεν γνωρίζει παρά μόνο όσοι βρίσκονται εκεί, όλα τα άλλα είναι εικασίες», πρόσθεσε ο καθηγητής Mulligan.

Πηγή: BBC, NBC News, CNN

 

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

ΕΛΛΑΔΑ

Συνεχίζονται σε πανελλαδική κλίμακα οι εξορμήσεις από τις Κινητές Ομάδες Υγείας (ΚΟΜΥ) του Εθνικού Οργανισμού Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ) με διενέργεια δωρεάν rapid test για όλους τους...

ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

Η δυναμική του τομέα των Κατασκευών στην Ελλάδα και οι ισχυρές προοπτικές ανάπτυξης για τα επόμενα χρόνια, αποτυπώνονται στην μελέτη του Ιδρύματος Οικονομικών και...

ΕΛΛΑΔΑ

Σήμερα Πέμπτη, 28 Μαρτίου, σύμφωνα με το εορτολόγιο τιμάται η μνήμη των Αποστόλου και Μάρτυρος Ηρωδίωνος επισκόπου Πατρών, Οσίου Ιλαρίωνος του νέου ηγουμένου μονής της Πελεκητής. Δεν υπάρχει κάποιο γνωστό όνομα που να γιορτάζει...

ΔΙΕΘΝΗ

Σχεδόν 4.400 κρούσματα χολέρας και άλλων περιπτώσεων οξείας υδατώδους διάρροιας, ανάμεσά τους 54 θανατηφόρα, έχουν καταγραφεί εντός του 2024 στη Σομαλία, πολλά περισσότερα από...