Φορολογικές δηλώσεις: Εκπτώσεις φόρου και απαλλαγές δικαιούνται και φέτος εκατομμύρια φορολογούμενοι βάσει των διατάξεων του ισχύοντος Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος.
Για τους μισθωτούς, τους συνταξιούχους, αλλά και τους κατά κύριο επάγγελμα αγρότες ισχύει και φέτος ετήσια έκπτωση φόρου έως 777 ευρώ, προσαυξανόμενη κατά 33 ευρώ για τους έχοντες ένα εξαρτώμενο τέκνο, κατά 123 ευρώ για τους έχοντες δύο εξαρτώμενα τέκνα και κατά 220 ευρώ επιπλέον για κάθε εξαρτώμενο τέκνο πέραν των δύο.Επίσης, και φέτος οι ιδιοκτήτες ενοικιαζόμενων ακινήτων μπορούν να απαλλαγούν πλήρως από το φόρο εισοδήματος για τα ενοίκια που δεν κατάφεραν να εισπράξουν από τους ενοικιαστές τους κατά τη διάρκεια του προηγούμενου έτους.
Οι αγρότες δικαιούνται εκπτώσεων δαπανών από τα ακαθάριστα έσοδά τους, ενώ σημαντικές απαλλαγές και μειώσεις φόρων δικαιούνται οι ανάπηροι και οι ιδιοκτήτες εκμισθούμενων ακινήτων.
Φορολογικές δηλώσεις – Πού να εστιάσουμε
Οι κωδικοί του εντύπου Ε1 που πρέπει να εντοπίσουν και να συμπληρώσουν οι φορολογούμενοι για να εξασφαλίσουν εκπτώσεις φόρου και απαλλαγές είναι, συγκεκριμένα, οι εξής:
1 Κωδικοί 013-014 του Πίνακα 2: Μείωση τεκμηρίων διαβίωσης κατά 30% για συνταξιούχους άνω των 65 ετών. Για τους συνταξιούχους οι οποίοι εντός του 2021 ήταν άνω των 65 ετών, δηλαδή γι’ αυτούς που γεννήθηκαν μέχρι και την 31η-12-1956, προβλέπεται μείωση κατά 30% του συνολικού τεκμαρτού φορολογητέου εισοδήματός τους, το οποίο προκύπτει από την εφαρμογή των τεκμηρίων διαβίωσης (για τη χρήση κατοικιών, Ι.Χ. αυτοκινήτων κ.λπ.). Προκειμένου να κατοχυρώσουν το δικαίωμα της σημαντικής αυτής έκπτωσης, η οποία μπορεί να μειώσει τις τελικές επιβαρύνσεις τους από το φόρο εισοδήματος και την Ειδική Εισφορά Αλληλεγγύης, οι συνταξιούχοι άνω των 65 ετών θα πρέπει να συμπληρώσουν τους κωδικούς 013-014 του πίνακα 2 που βρίσκεται στην 1η σελίδα του Ε1.
2 Κωδικοί 001-002, 005-006 και 009-010 του Πίνακα 3: Μείωση φόρου εισοδήματος κατά 200 ευρώ για τους έχοντες αναπηρία 67% και άνω. Πρόσθετη μείωση φόρου ποσού 200 ευρώ προβλέπεται για τον φορολογούμενο και τα εξαρτώμενα μέλη της οικογένειάς του εφόσον είναι:
α) πρόσωπα με τουλάχιστον 67% αναπηρία βάσει γνωμάτευσης του Κέντρου Πιστοποίησης Αναπηρίας (ΚΕΠΑ) ή της Ανώτατης του Στρατού Υγειονομικής Υπηρεσίας (ΑΣΥΕ) για την πιστοποίηση αναπηρίας. Δεν λαμβάνεται υπόψη επαγγελματική ή ασφαλιστική αναπηρία,
β) ανάπηροι αξιωματικοί και οπλίτες οι οποίοι έχουν αποστρατευτεί,
γ) θύματα πολέμου ή τρομοκρατικών ενεργειών που δικαιούνται να λαμβάνουν σύνταξη από πολεμική αιτία,
δ) πρόσωπα που δικαιούνται σύνταξη από το δημόσιο ταμείο ως ανάπηροι ή θύματα εθνικής αντίστασης ή εμφυλίου πολέμου.
Για να κατοχυρώσει μια οικογένεια με ανάπηρο των παραπάνω κατηγοριών το δικαίωμα έκπτωσης φόρου 200 ευρώ, ο υπόχρεος υποβολής της δήλωσης θα πρέπει:
* να συμπληρώσει την ένδειξη «ΝΑΙ» στον κωδικό 001 του Πίνακα 3 στην 1η σελίδα του Ε1 εφόσον είναι ανάπηρος ο ίδιος,
* να συμπληρώσει την ένδειξη «ΝΑΙ» στον κωδικό 002 του ιδίου πίνακα εφόσον είναι ανάπηρη η σύζυγός του και υποβάλλουν από κοινού τη δήλωση.
Εάν ένα ή περισσότερα από τα τέκνα της οικογένειας έχουν αναπηρία 67% και άνω, τότε ο υπόχρεος θα πρέπει να αναγράψει τον αριθμό τους στον κωδικό 005 του Πίνακα 3 και να συμπληρώσει Χ πάνω στην ένδειξη «ΝΑΙ» στον κωδικό 009, ακριβώς από κάτω. Αν τα ανάπηρα μέλη της οικογένειας έχουν συγγένεια με τη σύζυγο και υποβάλλεται κοινή δήλωση, θα πρέπει να αναγραφεί ο αριθμός των μελών αυτών στον κωδικό 006 και να συμπληρωθεί Χ πάνω στην ένδειξη «ΝΑΙ» στον κωδικό 010.
3 Κωδικοί 351-352 του Πίνακα 4Α: Μείωση φορολογητέου εισοδήματος λόγω πληρωμής ασφαλίστρων για εξαγορά χρόνου ασφάλισης. Οι ασφαλιστικές εισφορές που κατέβαλαν το 2021 οι μισθωτοί σε ασφαλιστικούς οργανισμούς υποχρεωτικής ασφάλισης για να εξαγοράσουν χρόνο ασφάλισης (π.χ. χρόνο στρατιωτικής θητείας) μειώνουν το φορολογητέο εισόδημα από μισθωτή εργασία. Για να διασφαλίσει τη μείωση αυτή, κάθε μισθωτός θα πρέπει να αναγράψει το ποσό των εισφορών που πλήρωσε για εξαγορά στον κωδικό 351 ή 352 του Πίνακα 4Α στην 1η σελίδα του εντύπου Ε1.
4 Κωδικοί 125-126 του Πίνακα 4Δ2: Απαλλαγή από το φόρο εισοδήματος για τα ανείσπρακτα ενοίκια. Τα ποσά των οφειλόμενων ενοικίων τα οποία δεν κατάφερε να εισπράξει εντός του 2021 φορολογούμενος-ιδιοκτήτης εκμισθούμενων ακινήτων δεν θα συνυπολογιστούν στο συνολικό φορολογητέο εισόδημά του και δεν θα επιβαρυνθούν με φόρο εισοδήματος, εφόσον μέχρι την προθεσμία υποβολής της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος έχει εκδοθεί διαταγή πληρωμής ή διαταγή απόδοσης χρήσης μισθίου ή δικαστική απόφαση αποβολής ή επιδίκασης μισθωμάτων ή έχει ασκηθεί εναντίον του μισθωτή αγωγή αποβολής ή επιδίκασης μισθωμάτων και έχει προσκομιστεί πριν την υποβολή της δήλωσης, το κατά περίπτωση ευκρινές αντίγραφο αυτών στη ΔΟΥ. Δηλαδή, ο ιδιοκτήτης θα πρέπει, πριν την υποβολή της δήλωσης, να προσκομίσει στην αρμόδια ΔΟΥ ευκρινή φωτοαντίγραφα των διαταγών, δικαστικών αποφάσεων ή ασκηθεισών αγωγών που κατά περίπτωση υπάρχουν.
5 Κωδικοί 905-906 του Πίνακα 2 και 657, 658, 659 και 660 του Πίνακα 6: Απαλλαγές από το φόρο εισοδήματος για άτομα με αναπηρία 80% και άνω. Οι μισθοί, οι συντάξεις και η πάγια αντιμισθία που χορηγούνται σε άτομα με ποσοστό αναπηρίας τουλάχιστον 80% απαλλάσσονται από το φόρο εισοδήματος. Οι δικαιούχοι των εισοδημάτων αυτών, για να κατοχυρώσουν την απαλλαγή, θα πρέπει:
* να έχουν στη διάθεσή τους γνωματεύσεις των οικείων υγειονομικών επιτροπών του Κέντρου Πιστοποίησης Αναπηρίας (ΚΕΠΑ) ή των Ανωτάτων Υγειονομικών Επιτροπών του Στρατού (ΑΣΥΕ), του Ναυτικού (ΑΝΥΕ), της Αεροπορίας (ΑΑΥΕ), της Ελληνικής Αστυνομίας και του Πυροσβεστικού Σώματος ή βεβαιώσεις των συνταξιοδοτικών τους φορέων ή αποφάσεις συνταξιοδότησης ή παράτασης της σύνταξης,
* να συμπληρώσουν τους κωδικούς 905-906 του Πίνακα 2 του εντύπου Ε1,
* να δηλώσουν τα απαλλασσόμενα ποσά εισοδημάτων τους στον Πίνακα 6 – στους κωδικούς 659-660 όσοι δεν είναι ολικά τυφλοί ή βαριά κινητικά ανάπηροι, στους κωδικούς 657-658 οι ολικά τυφλοί ή βαριά κινητικά ανάπηροι – εφόσον τα ποσά αυτά δεν έχουν προσυμπληρωθεί από τις υπηρεσίες της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων εσόδων στους κωδικούς 619-620 και 617-618, αντίστοιχα.
6 Κωδικοί 781-782 του Πίνακα 6: Ποσά που δεν θεωρούνται εισοδήματα απαλλάσσονται και από το φόρο εισοδήματος και από την εισφορά αλληλεγγύης και ταυτόχρονα καλύπτουν προστιθέμενη διαφορά εισοδήματος λόγω τεκμηρίων. Στους κωδικούς 781-782 αναγράφονται, μεταξύ άλλων, έσοδα από πωλήσεις ακινήτων (αφαιρουμένων των δαπανών κτήσης των ακινήτων), έσοδα από πωλήσεις άλλων περιουσιακών στοιχείων, εφάπαξ παροχές ασφαλιστικών ταμείων, χρηματικές αποζημιώσεις για ηθική βλάβη, έσοδα από δάνεια, κληρονομιές, δωρεές ή γονικές παροχές χρηματικών ποσών, κέρδη από λαχεία, ΠΡΟΠΟ, ΛΟΤΤΟ, ΤΖΟΚΕΡ, ΠΑΜΕ ΣΤΟΙΧΗΜΑ, οι προνοιακές παροχές που χορήγησε ο ΟΠΕΚΑ σε άτομα με αναπηρίες, οι αποζημιώσεις ειδικού σκοπού που καταβλήθηκαν το 2021 για την αντιμετώπιση των οικονομικών επιπτώσεων τις πανδημίας του Covid-19 κ.λπ.
7 Κωδικοί 049-050 του Πίνακα 7: Δαπάνες για αγορές αγαθών και λήψη υπηρεσιών. Κάθε φορολογούμενος ηλικίας κάτω των 70 ετών, που δεν υπάγεται σε ορισμένες ειδικές κατηγορίες για τις οποίες ισχύουν εξαιρέσεις, οφείλει να συμπληρώσει στον κωδικό 049 του Πίνακα 7 της φετινής δήλωσης το συνολικό ποσό των δαπανών για αγορές αγαθών και λήψη υπηρεσιών που εξόφλησε το 2021 μέσω πιστωτικών ή χρεωστικών καρτών ή άλλων ηλεκτρονικών μέσων πληρωμής. Οι δαπάνες που θα δηλώσει θα πρέπει να καλύπτουν τουλάχιστον το 30% του συνολικού πραγματικού εισοδήματος που απέκτησε το 2021 από μισθούς, συντάξεις, επιχειρηματικές-αγροτικές δραστηριότητες και εκμετάλλευση ακινήτων. Στον κωδικό 050 πρέπει να συμπληρώσει αντίστοιχο ποσό για τη σύζυγο. Αν οι δαπάνες που θα δηλωθούν δεν καλύπτουν το 30% του ετήσιου ατομικού εισοδήματος από τις παραπάνω πηγές, τότε ο φορολογούμενος θα κληθεί να καταβάλει επιπλέον φόρο 22% επί της «ακάλυπτης» διαφοράς.
8 Το απαιτούμενο ποσοστό κάλυψης μειώνεται στο 20% για όσους εξόφλησαν με ηλεκτρονικά μέσα κατά τη διάρκεια του 2021 δαπάνες για ενοίκια, τοκοχρεολυτικές δόσεις δανείων, φόρο εισοδήματος και ΕΝΦΙΑ συνολικού ύψους τουλάχιστον 60% του ετήσιου πραγματικού ατομικού εισοδήματος.
Στην περίπτωση που έχουν κατασχεθεί οι τραπεζικοί λογαριασμοί του φορολογουμένου, το όριο των δαπανών που πρέπει καλυφθεί περιορίζεται στις 5.000 ευρώ, ανεξαρτήτως εισοδήματος.
9 Πίνακας 8 – Πρόσθετες εκπτώσεις φόρου λόγω τέκνων. Φορολογούμενοι που απέκτησαν το 2021 εισοδήματα από μισθούς ή συντάξεις, καθώς και όσοι άσκησαν κατά τη διάρκεια του 2021 αγροτικές δραστηριότητες ως κατ’ επάγγελμα αγρότες δικαιούνται έκπτωσης φόρου. Η έκπτωση αυτή μπορεί να φθάσει μέχρι τα 777 ευρώ για κάθε άγαμο χωρίς εξαρτώμενα τέκνα, μέχρι τα 810 ευρώ για κάθε έγγαμο γονέα με 1 εξαρτώμενο τέκνο, μέχρι τα 900 ευρώ για κάθε έγγαμο γονέα με 2 εξαρτώμενα τέκνα και μέχρι τα 1.120 ευρώ για κάθε έγγαμο γονέα με 3 εξαρτώμενα τέκνα. Για κάθε εξαρτώμενο τέκνο πέραν των τριών ισχύει επιπλέον έκπτωση φόρου 220 ευρώ. Σε κάθε περίπτωση, όσοι μισθωτοί, συνταξιούχοι και κατ’ επάγγελμα αγρότες βαρύνονται με τέκνα δικαιούνται προσαυξημένης έκπτωσης φόρου. Για να την κατοχυρώσουν θα πρέπει να δηλώσουν τα στοιχεία των τέκνων τους στον Πίνακα 8, στην τελευταία σελίδα του Ε1. Αμέσως μόλις αναγραφούν στον πίνακα αυτόν τα στοιχεία των τέκνων, «ενημερώνεται» και συμπληρώνεται αυτόματα με τον αριθμό των συγκεκριμένων τέκνων ο κωδικός 003 για τον υπόχρεο ή ο κωδικός 004 για τη σύζυγο.
Ως «εξαρτώμενα τέκνα» τα οποία βαρύνουν τον φορολογούμενο και του δίνουν το δικαίωμα προσαυξημένης έκπτωσης φόρου θεωρούνται φέτος:
* Τα άγαμα τέκνα που γεννήθηκαν από 1ης/1/2003 έως 31/12/2021.
* Τα άγαμα τέκνα που γεννήθηκαν από 1ης/1/1996 και φοιτούν σε σχολές ή σχολεία ή Ινστιτούτα Επαγγελματικής Εκπαίδευσης ή Κατάρτισης του εσωτερικού ή του εξωτερικού ή είναι εγγεγραμμένα στα μητρώα ανέργων του ΟΑΕΔ ή υπηρετούν τη στρατιωτική τους θητεία.
* Τα άγαμα τέκνα που παρουσιάζουν ποσοστό νοητικής ή σωματικής αναπηρίας τουλάχιστον 67%.
Οι 12 κατηγορίες που εξαιρούνται από τις e-δαπάνες
* Συνταξιούχοι ηλικίας 70 ετών και άνω (γεννηθέντες μέχρι τις 31-12-1951).
* Ατομα με ποσοστό αναπηρίας 80% και άνω.
* Φορολογούμενοι που βρίσκονται σε δικαστική συμπαράσταση.
* Φορολογικοί κάτοικοι της Ε.Ε. ή του ΕΟΧ που υποχρεούνται σε υποβολή δήλωσης στην Ελλάδα και φορολογούνται με την κλίμακα από μισθωτή εργασία και συντάξεις.
* Δημόσιοι λειτουργοί και δημόσιοι υπάλληλοι που υπηρετούν στην αλλοδαπή, καθώς και φορολογικοί κάτοικοι Ελλάδας που διαβιούν ή εργάζονται στην αλλοδαπή, με την επιφύλαξη της προηγούμενης παραγράφου.
* Ανήλικοι που υποχρεούνται σε υποβολή δήλωσης φορολογίας εισοδήματος και φορολογούνται με την κλίμακα των μισθωτών και συνταξιούχων.
* Φορολογούμενοι που κατοικούν μόνιμα σε χωριά με πληθυσμό έως 500 κατοίκους και σε νησιά με πληθυσμό κάτω των 3.100 κατοίκων, σύμφωνα με την τελευταία απογραφή, εκτός αν πρόκειται για τουριστικούς τόπους.
* Φορολογούμενοι που δεν έχουν εισόδημα από καμία κατηγορία ή έχουν εισόδημα μόνο από κεφάλαιο (από ακίνητα, τόκους καταθέσεων κ.λπ.) ή και από υπεραξία μεταβίβασης κεφαλαίου και το τεκμαρτό τους εισόδημα δεν υπερβαίνει το ποσό των 9.500 ευρώ. Σ’ αυτούς περιλαμβάνονται χιλιάδες περιστασιακά απασχολούμενοι (φοιτητές, νοικοκυρές κ.λπ.), καθώς και άνεργοι που παρακολουθούν επιδοτούμενα προγράμματα εργασιακής εμπειρίας.
* Φορολογούμενοι που είναι εγγεγραμμένοι στο μητρώο ανέργων του ΟΑΕΔ, για τη διαφορά που προκύπτει μεταξύ του τεκμαρτού και του συνολικού εισοδήματός τους, η οποία φορολογείται με την κλίμακα φορολογίας εισοδήματος των μισθωτών και των συνταξιούχων.
* Φορολογούμενοι που είναι δικαιούχοι Κοινωνικού Εισοδήματος Αλληλεγγύης (ΚΕΑ), στους οποίους περιλαμβάνονται χιλιάδες άποροι, ακόμη και άστεγοι πολίτες.
* Οι υπηρετούντες την υποχρεωτική στρατιωτική τους θητεία.
* Φορολογούμενοι που βρίσκονται σε κατάσταση μακροχρόνιας νοσηλείας (πέραν των 6 μηνών).
