Παρακολουθώντας την παρουσίαση της ιστορίας του Ανδριακού Ο.Φ που έκανε ο Παναγιώτης Κουλουμπής με την ευκαιρία του Final 4 της κατηγορίας Κ12 που διεξήχθη στην Άνδρο διαπίστωσα ότι στο ιστορικό αφιέρωμα της ΕΡΤ από το οποίο άντλησε πληροφορίες λείπουν αρκετά στοιχεία για να είναι ολοκληρωμένο. Αποφάσισα λοιπόν να προσθέσω τις δικές μου πινελιές για ανθρώπους που πρόσφεραν στην ομάδα της Άνδρου, για γεγονότα που σημάδεψαν την ιστορική της διαδρομή και για τις συνθήκες που επικρατούσαν εκείνη την ρομαντική εποχή που μετά από κάθε προπόνηση ή αγώνα μετρούσαμε τις πληγές από τα πεσίματα στα χωμάτινα γήπεδα και τις διάσπαρτες πέτρες. Ειδικά για το Εμπειρίκειο γήπεδο οι πλαϊνές γραμμές ήταν ο τείχος που το περιέβαλλε και αυτό ήταν αρκετά επικίνδυνο. Άσε που εκτός από τον αντίπαλο έπρεπε να ντριπλάρεις και την βάση της μπασκέτας και αν δεν πρόσεχες κινδύνευες να βρεθείς αγκαλιά μαζί της. Οι δε τερματοφύλακες περίμεναν συρτό σουτ και η μπάλα ακουμπώντας στο περιμετρικό κράσπεδα πήγαινε στο γάμα.
Η σημερινή εποχή με τους συνθετικούς χλοοτάπητες, τα νέα γήπεδα που κατασκευάστηκαν, τα σύγχρονα ποδοσφαιρικά παπούτσια και τις βελούδινες μπάλες δεν έχει καμιά σχέση με εκείνα τα χρόνια. Οι προπονητές ήταν εμπειρικοί και οι προπονήσεις χωρίς επιστημονική βάση αλλά με πολλή ένταση, αγάπη και όρεξη για να δώσουμε μερικά παιχνίδια το καλοκαίρι με κάποιους “αντιπάλους” που και εκείνοι αντιμετώπιζαν τα ίδια προβλήματα.
Ίσως γι΄ αυτό κακοφάνηκε στους παλαίμαχους του Ανδριακού η αναφορά στην ίδρυση των Αθηναϊκών και των Συριανών ομάδων και δεν τονίστηκαν οι συνθήκες με τις οποίες διατηρήθηκαν κάποιοι στα γήπεδα για να παίζουν το αγαπημένο τους άθλημα και οι παράγοντες που τους κράτησαν ενεργούς χωρίς επίσημες διοργανώσεις…
Όπως τον χαρισματικό Πρόεδρο Αλέξανδρο Κέτση ο οποίος κράτησε τον Ανδριακό επί πολλά χρόνια δραστήριο και “ζωντανό” χωρίς την συμμετοχή σε επίσημες διοργανώσεις , τον Γιώργο Νικολαΐδη που λειτουργούσε τον κινηματογράφο πλησίον του Εμπειρίκειου γηπέδου και ησχολείτο συνεχώς με την ομάδα και τον Γιώργο Κωβαίο ο οποίος εκτός από ποδοσφαιριστής υπηρέτησε από όλα τα πόστα της Διοίκησης τον Ανδριακό και με την αγάπη και τον ενδιαφέρον του προσέλκυσε εκατοντάδες παιδιά.
Υπήρχαν βέβαια και άλλοι Ανδριώτες που προσέφεραν αφιλοκερδώς τις υπηρεσίες τους από άλλα πόστα όπως ο Αντώνης Παράβαλος, ο Γιώργος Βαμβακάρης, ο Δημήτρης Ζάχαρης, ο Βασίλης Κυριακόπουλος και άλλοι όπως ο Μιχάλης Στρατής , ο Γιάννης Δαλέζιος, τα αδέλφια Δημήτρης και Γιώργος Μανούσος, που πρόσφεραν κατά καιρούς σημαντικές υπηρεσίες και οικονομική στήριξη στον Σύλλογο.
Πολύ σωστά και δίκαια βραβεύτηκαν οι δύο παλαίμαχοι ποδοσφαιριστές που αποτελούν μεταξύ άλλων την ζωντανή ιστορία της ομάδας ο Βασίλης Ξένος και ο Γιώργος Βούλγαρης και ο επί πολλά χρόνια πρόεδρος Γιώργος Σακκελάρης οι οποίοι θα ήταν πρόθυμοι να διηγηθούν την αυθεντική ιστορία του Ανδριακού Ο.Φ. Ιδιαίτερα οι δύο πρώτοι είναι διαρκώς κοντά στην ομάδα από την δεκαετία του 60 . Ο Βασίλης Ξένος μάλιστα ήταν και μέλος της ανεπίσημης ομάδας του «Αστέρα» Παραπορτίου που την αποτελούσαν νεαροί ποδοσφαιριστές που κατοικούσαν από την Καμάρα και κάτω και είχαν σαν έδρα το αυτοσχέδιο γηπεδάκι δίπλα στην μικρή λίμνη που δημιουργεί το ρέμα του Παραπορτίου και που αργότερα εντάχθηκαν στον Ανδριακό.
Σε αυτό το μικρό αμμώδες γηπεδάκι στο Παραπόρτι έκανα και εγώ τα πρώτα μου ποδοσφαιρικά βήματα σε ηλικία δώδεκα ετών όταν για πρώτη φορά βρέθηκα στην Άνδρο. Θα έλεγα λοιπόν ότι εκεί παίχτηκε για πρώτη φορά Beach Soccer τριάντα χρόνια πριν το 1992 που επίσημα αναγνωρίστηκε σαν ξεχωριστό άθλημα!!!. Να σημειώσω ότι ο Βασίλης Ξένος όταν «κρέμασε τα παπούτσια του» ανέλαβε χρέη προπονητή. Ο δε Γιώργος Βούλγαρης σε όλους τους φιλικούς αγώνες που συμμετέχει ακόμα και σήμερα με τους παλαίμαχους ποδοσφαιριστές είναι πάντα εκεί με τον ίδιο ενθουσιασμό σαν να είναι η πρώτη του συμμετοχή.
Απαραίτητη ιστορική αναφορά θα έπρεπε να γίνει για την παρουσία σημαντικών Ανδριωτών στις μεγάλες ομάδες της πρωτεύουσας που διευκόλυναν τις καλές σχέσεις που διατηρούσε ο Ανδριακός με τις πρώην ομάδες του ΠΟΚ πριν δημιουργηθούν οι επαγγελματικές κατηγορίες.
Στην ΑΕΚ ο Νίκος Γκούμας ήταν πρόεδρος από το 1956 έως το 1963 και ο Μιχάλης Τρικόγλου την περίοδο 1966/67, ο Αντώνης Ματζαβελάκης υπηρέτησε επί 30 έτη από όλα τα πόστα τον Παναθηναϊκό και ο Γουλανδρής στον Ολυμπιακό από το 1972 έως και το 1974. Με την παρουσία των σπουδαίων αυτών ανθρώπων τα φιλικά παιχνίδια μεταξύ τους Ανδριακού και εκπροσώπων των τριών ομάδων ήταν κάτι συνηθισμένο στο μικρό διαστάσεων γήπεδο του Εμπειρίκειου Γυμνασίου Άνδρου που οι ομάδες έπαιζαν 9Χ9 έχοντας το κράσπεδο των κουλουάρ, το σκάμμα και τις μπασκέτες μέσα στον αγωνιστικό χώρο!!! Έτσι λοιπόν από αυτό το μικρό γραφικό γηπεδάκι έχουν περάσει παίκτες όπως ο Νεστορίδης, ο Σεραφείδης, ο Καραφέσκος, ο Βασιλείου, ο Καρούλιας και πολλοί άλλοι ποδοσφαιριστές ταλέντα που στην συνέχεια έκαναν καριέρα σε ομάδες της Α Εθνικής κατηγορίας.
Πριν την δημιουργία της ΕΠΣ Κυκλάδων ο Ανδριακός κάθε καλοκαίρι είχε ανοιχτό δίαυλο με την Τήνο και τον Παντηνιακό, με ομάδες της Σύρου που συμμετείχαν στα ανεπίσημα πρωταθλήματα και με ομάδες από το Λεκανοπέδιο της Αττικής όπως τον Αήττητο Σπάτων τον Ιωνικό Νικαίας τον Αστέρας Εξαρχείων που ερχόντουσαν στην Άνδρο το καλοκαίρι συνδυάζοντας τον αγώνα με ένα διήμερο διακοπών στο κοντινότερο νησί των Κυκλάδων. Οι αγώνες με τον Παντηνιακό στην Τήνο και στην Άνδρο ήταν συνηθισμένοι και μεταξύ των παικτών είχα αναπτυχθεί δεσμοί φιλίας ιδιαίτερα με τους αείμνηστους Βαγγέλη Κανακάρη και Δημήτρη Αλοίμονο.
Τις περισσότερες φορές η μετακίνηση γινόταν με τα πλοία της γραμμής, υπήρχαν όμως περιπτώσεις που η ομάδα ταξίδευε με τα ταχύπλοα σκάφη τα οποία το καλοκαίρι ήταν ελλιμενισμένα στη Χώρα Άνδρου και ανήκαν στους Ανδριώτες εφοπλιστές.
Μια τέτοια εκδρομή πραγματοποιήθηκε τον Αύγουστο του 1973 όταν οι παίκτες του Ανδριακού ταξίδεψαν με ταχύπλοα στη Σύρο και έπαιξαν ένα αγώνα με τους εργαζόμενους του Νεωρίου όταν τα Ναυπηγεία της Σύρου από το 1968 είχαν αγοραστεί από τους Ανδριώτες αδελφούς Γιάννη, Αλέξανδρο και Λεωνίδα Γουλανδρή. Ο αγώνας πραγματοποιήθηκε σε γεμάτες κερκίδες, ήταν συγκλονιστικός και έληξε 2-2. Να σημειωθεί ότι οι εμφανίσεις των παικτών του Ανδριακού ήταν της Umbro προσφορά του δεινού ιστιοπλόου ανοιχτής θάλασσας Στάθη Πορφυράτου του οποίου η προσφορά ήταν συνεχής και σημαντική και ο οποίος κάθε καλοκαίρι γινόταν και αυτός μέλος της ποδοσφαιρικής ομάδας και ταυτόχρονα συμμετείχε σε ιστιοπλοϊκούς αγώνες ανοιχτής θάλασσας.
Αυτά μέχρι το 1981 που δημιουργήθηκε η Ένωση Ποδοσφαιρικών Σωματείων Κυκλάδων. Η βελτίωση των ακτοπλοϊκών συγκοινωνιών, η κατασκευή αθλητικών εγκαταστάσεων, η εξάπλωση του ποδοσφαίρου μέσω της τηλεόρασης και η ύπαρξη κάποιων τολμηρών Κυκλαδιτών με μπροστάρη τον οδοντίατρο Φώτη Πύργο δημιούργησαν τις προϋποθέσεις για την δημιουργία του πρώτου πρωταθλήματος και ο Ανδριακός Ο.Φ ήταν από τις πρώτες ομάδες που δήλωσαν συμμετοχή και συμμετείχαν σε όλες τις διαδικασίες.
Όμως το μικρό Εμπειρίκειο γηπεδάκι ήταν ανεπαρκές γι αυτό κρίθηκε αναγκαία η κατασκευή γηπέδου στο Παραπόρτι για να συμμετάσχει η ομάδα στο πρώτο πρωτάθλημα. Χωρίς κερκίδες και υποδομές, με χωμάτινη επιφάνεια αλλά με κανονικές διαστάσεις και άπλετο χώρο, το νέο γήπεδο δημιούργησε τις προσδοκίες για κάτι καλό.
Στα πρώτα πρωταθλήματα ο Ανδριακός είχε μια αξιοπρεπή παρουσία και τους εντός έδρας αγώνες του παρακολουθούσαν αρκετοί φίλοι του όρθιοι αφού δεν υπήρχαν κερκίδες.
Από το 1987 ο Μιχάλης Γουλανδρής ο οποίος από μικρή ηλικία έδειχνε την αγάπη και το ενδιαφέρον του για τον Ανδριακό και κάθε καλοκαίρι έπαιζε με την ομάδα στους φιλικούς αγώνες, ασχολήθηκε ενεργά με την διοίκηση του Συλλόγου βοηθώντας τον οικονομικά. Από το 1990 κατόπιν επιθυμίας του ο Ανδριακός Α.Φ μετονομάζεται σε Ολυμπιακός Ανδριακός Όμιλος Φιλάθλων και τα χρώματά του από μπλε άσπρο έγιναν «ερυθρόλευκα».
Τον Ιούλιο του 2002 έπειτα από δωρεά του Μιχάλη Γουλανδρή στη μνήμη του πατέρα του Γιάννη και επιχορήγηση της Γ.Γ Αθλητισμού το Στάδιο της Άνδρου εκσυγχρονίζεται και μετατρέπεται στο καλύτερο στάδιο των Κυκλάδων, το μοναδικό που διέθετε 8 κουλουάρ από ταρτάν, φυσικό χλοοτάπητα και καταπληκτικό φωτισμό για νυχτερινούς αγώνες.
Την ημέρα των εγκαινίων προγραμματίστηκε φιλικός αγώνας μεταξύ των παλαιμάχων του Ανδριακού και του Ολυμπιακού Πειραιώς. Οι κερκίδες γεμάτες, οι θρυλικοί παλαίμαχοι ποδοσφαιριστές του Ολυμπιακού τίμησαν την Άνδρο και τον Μιχάλη Γουλανδρή ο οποίος έχαιρε της εκτίμησης όλων. Κελεσίδης, Κοτρίδης, Ρωσσίδης, Αγγελής, Γκαϊτατζής, Σιώκος Λεμονής, Προτασώφ, Γλύκας, Σταυρόπουλος, Κοκολάκης, Κρητικόπουλος μερικοί από αυτούς. Πολύ γρήγορα πήραν το προβάδισμα στο σκορ δείχνοντας ότι παρά τα χρόνια η μπάλα δεν ξεχνιέται. Οι βετεράνοι του Ανδριακού βρέθηκαν αντιμέτωποι με «αντιπάλους» που πολύ θα ήθελαν να τους πάρουν αυτόγραφο. Όμως στα μέσα του πρώτου ημιχρόνου ο Μιχάλης Κρητικόπουλος λίγα λεπτά αφού έβαλε το τελευταίο του γκολ έπεσε στο χορτάρι με χαμένες τις αισθήσεις του. Παρά τις προσπάθειες των γιατρών δεν επανήλθε στη ζωή και η χαρά των εγκαινίων κατέληξε σε δράμα και ανείπωτη στεναχώρια για την θρυλική «Βαρβάρα» του Ελληνικού ποδοσφαίρου.
Το τραγικό αυτό γεγονός σημάδεψε την νεότερη ιστορία του Ανδριακού Ο.Φ ο οποίος από το 2004 ξαναπαίρνει το ιστορικό του όνομα με πρώτη πρόεδρο την Ντόλλυ Βαλμά και από τότε ακολούθησαν ο Τσουμέζης Αντώνης, ο Γιώργος Κοντός, ο Νίκος Καλογεράς, ο Γιώργος Παπαδάκης, ο Γιώργος Γαρύφαλλος, ο Γιάννης Μήλας και ο τωρινός Σταύρος Βελιώτης. Οι προσπάθεια όλων ήταν να επαναφέρουν τον Σύλλογο στην προ Μιχάλη Γουλανδρή εποχή που η ενίσχυσή του γινόταν από πολλούς Ανδριώτες, από τις εκδηλώσεις και όχι από έναν. Αυτή η προσπάθεια αντιμετώπισε πολλές δυσκολίες που ήταν διαχρονικές.
Ο σημαντικότερος λόγος είναι ότι ο Ανδριακός στην ιστορική διαδρομή των 92 ετών δεν μπόρεσε και ήταν αδύνατον να εκφράσει όλη την Άνδρο γιατί ο πληθυσμός της κατανέμεται μεταξύ των μεγάλων περιοχών της Χώρας, του Κορθίου , του Μπατσίου και του Γαυρίου και χαρακτηρίζεται από τις μεγάλες οδικές αποστάσεις που χωρίζουν αυτές και τα πολλά χωριά της. Έτσι λοιπόν οι παίκτες προερχόντουσαν από την ευρύτερη περιοχή της Χώρας και ελάχιστοι έπαιξαν από τις υπόλοιπες περιοχές. Για τον ίδιο λόγο δεν ευδοκίμησαν φιλότιμες προσπάθειες όπως του «Αστέρα» Κορθίου και της «Υδρούσας» με έδρα το Μπατσί.
Μια άλλη δυσκολία που αντιμετωπίζουν όλες οι ομάδες των νησιών μας σε όλα τα αθλήματα (ο Ανδριακός δεν θα αποτελούσε εξαίρεση) είναι ότι ουσιαστικά χάνουν τους αθλητές τους για τις σπουδές και την στράτευσή τους. Είναι χαρακτηριστικό ότι όσα παιδιά ξεχώρισαν ελάχιστα συνέχισαν στην ομάδα και είτε πήγαν σε ομάδες εκτός Άνδρου ή σταμάτησαν.
Η τελευταία προσπάθεια συμμετοχής του Ανδριακού στο πρωτάθλημα της πρώτης κατηγορίας Ανδρών έγινε την περίοδο 2018-2019 και από τότε λόγω των προβλημάτων που δημιούργησε η πανδημία η νέα Διοίκηση δείχνει την πρόθεσή της να επενδύσει στις μικρές κατηγορίες και φέτος δρέπει τους πρώτους καρπούς με την συμμετοχή της Κ12 και την διοργάνωση του Final4 στην Άνδρο.
Δεν αναφέρθηκα καθόλου στο τμήμα στίβου γιατί από το 1992 που ιδρύθηκε με πρωτοβουλία του τότε προέδρου Γεωργίου Σακελλάρη και την καθοδήγηση του προπονητή Αντώνη Αντωνιάδη μέχρι σήμερα με προπονητή τον Δημήτρη Τσορτανίδη έχει διαγράψει μια αξιόλογη πορεία με συμμετοχή σε αρκετούς αγώνες και πολλές πανελλήνιες επιτυχίες και επιδόσεις οι οποίες αναφέρονται στην επίσημη ιστοσελίδα του μέχρι το 2020, η οποία πρέπει να ανανεωθεί για να προστεθούν και επιτυχίες από τότε μέχρι τις μέρες μας.
Προσπάθησα και θέλω να πιστεύω ότι τα κατάφερα να φωτίσω κάποια πρόσωπα που τα γνώρισα κατά την διάρκεια της παραμονής μου στην Άνδρο και κάποια γεγονότα που τα έζησα και σημάδεψαν την ιστορική διαδρομή του Ανδριακού Ο.Φ. Κάποια άλλα καθώς επίσης και φωτογραφίες μου εμπιστεύτηκαν πριν μερικά χρόνια οι δύο παλαίμαχοι ποδοσφαιριστές και φίλοι που τιμήθηκαν την περασμένη βδομάδα και τους οποίους ευχαριστώ. Και αναφέρομαι φυσικά στον Βασίλη Ξένο και στον Γιώργο Βούλγαρη ο οποίος μετά την βράβευσή του νοσηλεύεται στο Νοσοκομείο με πρόβλημα υγείας.
Θα κλείσω με τις ειλικρινείς ευχές μου να συνεχίσει ο Ανδριακός με επιτυχία την διαδρομή του στο χρόνο και να είμαστε υγιείς για να γιορτάσουμε το 2031 τον πρώτο αιώνα της ζωής του, που θα είναι αφιερωμένος σε όσους πρόσφεραν ένα μικρό λιθαράκι αγωνιστικό ή διοικητικό ή οικονομικό στην ιστορία του και στους οποίους είναι αφιερωμένη και η σημερινή μου παρέμβαση.
