Αρχαιολόγοι στη Νορβηγία υποστηρίζουν ότι βρήκαν την αρχαιότερη πέτρα με ρούνους του κόσμου. Σύμφωνα με τους επιστήμονες, οι επιγραφές είναι ηλικίας έως και 2.000 ετών και χρονολογούνται από τις πρώτες ημέρες της αινιγματικής ιστορίας της ρουνικής γραφής.
Οι ρούνοι είναι οι χαρακτήρες διαφόρων γερμανικών αλφαβήτων που χρησιμοποιούνταν στη βόρεια Ευρώπη από την αρχαιότητα μέχρι την υιοθέτηση του λατινικού αλφαβήτου και έχουν βρεθεί σε πέτρες και διάφορα οικιακά αντικείμενα.
Το επίπεδο, τετράγωνο εύρημα από καφέ ψαμμίτη έχει σκαλισμένους χαρακτήρες, οι οποίες μπορεί να είναι το αρχαιότερο παράδειγμα λέξεων που έχουν καταγραφεί γραπτώς στη Σκανδιναβία, δήλωσε το Μουσείο Πολιτιστικής Ιστορίας στο Όσλο.
Ανέφερε επίσης ότι είναι «από τις αρχαιότερες ρουνικές επιγραφές που έχουν βρεθεί ποτέ» και «η παλαιότερη χρονολογούμενη ρουνική πέτρα στον κόσμο».
«Το εύρημα αυτό θα μας δώσει πολλές γνώσεις σχετικά με τη χρήση των ρούνων στην πρώιμη εποχή του σιδήρου. Ίσως πρόκειται για μια από τις πρώτες προσπάθειες χρήσης ρούνων στη Νορβηγία και τη Σκανδιναβία σε πέτρα», δήλωσε η Κριστέλ Ζίλμερ, καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο του Όσλο, στο οποίο ανήκει το μουσείο.
Παλαιότεροι ρούνοι έχουν βρεθεί σε άλλα αντικείμενα, αλλά όχι σε πέτρα. Το αρχαιότερο εύρημα είναι σε μια οστέινη χτένα που βρέθηκε στη Δανία. Η Ζίλμερ δήλωσε ότι ίσως χρησιμοποιήθηκε η άκρη ενός μαχαιριού ή μιας βελόνας για τη χάραξη των ρούνων.
Ο συγκεκριμένος λίθος ανακαλύφθηκε στα τέλη του 2021 κατά τη διάρκεια ανασκαφής ενός τάφου κοντά στο Tyrifjord, δυτικά του Όσλο, σε μια περιοχή γνωστή για αρκετά μνημειώδη αρχαιολογικά ευρήματα. Αντικείμενα στον λάκκο καύσης – καμένα οστά και κάρβουνο – υποδεικνύουν ότι οι ρούνοι πιθανόν να χαράχτηκαν μεταξύ 1 μ.Χ. και 250 μ.Χ.
«Χρειαζόμασταν χρόνο για να αναλύσουμε και να χρονολογήσουμε τον λίθο», δήλωσε η Ζίλμερ εξηγώντας γιατί το εύρημα ανακοινώθηκε για πρώτη φορά την Τρίτη (17/1).
Με διαστάσεις 31 εκατοστά επί 32 εκατοστά, η πέτρα έχει διάφορους τύπους επιγραφών, αλλά δεν έχουν όλες γλωσσικό νόημα. Οκτώ ρούνοι στο μπροστινό μέρος της πέτρας γράφουν «idiberug» – που θα μπορούσε να είναι το όνομα μιας γυναίκας, ενός άνδρα ή μιας οικογένειας.
Η Ζίλμερ χαρακτήρισε την ανακάλυψη «το πιο συγκλονιστικό πράγμα που έχω δει ως ακαδημαϊκός».
Υπάρχουν ακόμη πολλές έρευνες που πρέπει να γίνουν σχετικά με τον λίθο, ο οποίος ονομάστηκε Svingerud από την τοποθεσία όπου βρέθηκε.
Ο ρουνόλιθος θα εκτεθεί για ένα μήνα στο Μουσείο Πολιτιστικής Ιστορίας το οποίο διαθέτει τη μεγαλύτερη συλλογή ιστορικών αντικειμένων της Νορβηγίας, από την εποχή του λίθου έως τη σύγχρονη εποχή.
