Οργή κυριαρχεί στο διαδίκτυο μετά από πάνω από μια εβδομάδα διαδηλώσεων που ξέσπασαν μετά από τον θάνατο της 22χρονης Μαχσά Αμινί, η οποία βρισκόταν υπό αστυνομική κράτηση, επειδή φορούσε «λάθος» τη μαντίλα στα μαλλιά της.
Σύμφωνα με την ομάδα παρακολούθησης του Διαδικτύου NetBlocks, το Instagram και το WhatsApp – δύο από τα σημαντικότερα εργαλεία επικοινωνίας που συνήθως επιτρέπει το Ιράν – είχαν περιοριστεί. Οι δύο εφαρμογές που ανήκουν στη Meta έχουν εκατομμύρια Ιρανούς χρήστες και έχουν γίνει όλο και πιο δημοφιλείς αφού οι αρχές μπλόκαραν άλλες πλατφόρμες τα τελευταία χρόνια, όπως το Facebook και το Twitter. Το Telegram, το YouTube και το TikTok έχουν επίσης κλείσει κατά καιρούς.
Η NetBlocks ανέφερε ότι το διαδίκτυο επανήλθε εν μέρει το βράδυ της Πέμπτης (22/09), αλλά ότι την Παρασκευή σημειώθηκε ξανά «απώλεια συνδεσιμότητας σε εθνική κλίμακα».
Κάποιοι κατηγόρησαν τη Meta ότι είναι συνένοχη στην αποσύνδεση των χρηστών. Η Meta διαθέτει μια ομάδα «κριτών» οι οποίοι εξετάζουν και αφαιρούν περιεχόμενο που παραβιάζει τους κανόνες της πλατφόρμας. Εάν μια ανάρτηση έχει παραβιάσει τα κοινοτικά πρότυπα της Meta, σύμφωνα με τους χρήστες, θα αφαιρεθεί. Ορισμένοι χρήστες μοιράστηκαν στοιχεία που αποδεικνύουν ότι το περιεχόμενο που υποστηρίζει τις ιρανικές διαδηλώσεις είχε μπλοκαριστεί από τη Meta. Κάποιοι άλλοι ανέφεραν ότι δεν είχαν πρόσβαση στους λογαριασμούς τους στο WhatsApp, ακόμη και όταν προσπαθούσαν να χρησιμοποιήσουν VPN.
Instagram has removed my video about the murder of #MahsaAmini and telling the people of #Iran they are not alone. This video had 75k likes and over 1.8 million views. IG also doesn’t allow me to appeal. This is from a VERIFIED account outside of Iran. @instagram @Meta pic.twitter.com/JuagmaHeQQ
— Emily Schrader – אמילי שריידר (@emilykschrader) September 21, 2022
Συνήθως, η πρόσβαση σε ιστότοπους περιορίζεται σε μεγάλο βαθμό από κυβερνητικά φίλτρα και μόνο όσοι διαθέτουν VPN μπορούν να έχουν πρόσβαση σε μη λογοκριμένο περιεχόμενο από ιστότοπους του εξωτερικού. Αλλά αυτή η απαγόρευση είναι διαφορετική, σύμφωνα με το BBC.
Τι συμβαίνει λοιπόν πραγματικά;
Τα μπλακ άουτ στο Διαδίκτυο προέρχονται σε μεγάλο βαθμό από την απενεργοποίηση του μεγαλύτερου φορέα κινητής τηλεφωνίας του Ιράν. Η Iran Mobile Communications Company έχει περισσότερους από 60 εκατομμύρια πελάτες. Νωρίτερα μέσα στην εβδομάδα, ο υπουργός επικοινωνιών επικαλέστηκε λόγους ασφαλείας για τη διακοπή.
Αλλά η Ίσικ Μάτερ από την NetBlocks δήλωσε στο BBC ότι «το διαδίκτυο είναι ένα από τα μεγαλύτερα εργαλεία που έχουν στα χέρια τους οι ιρανικές αρχές όταν ξεσπούν ταραχές στους δρόμους». Πρόσθεσε επίσης, ότι επειδή δεν υπάρχει ιδιωτικό δίκτυο μετάδοσης στο Ιράν, το διαδίκτυο είναι το μοναδικό μέρος όπου οι διαδηλωτές μπορούν να μοιραστούν τη φωνή τους.
Ο θάνατος της Αμινί έχει προκαλέσει οργή για θέματα όπως οι προσωπικές ελευθερίες και οι οικονομικές προκλήσεις στο Ιράν. Οι διαδηλωτές -πολλές από τις οποίες είναι γυναίκες που ανεμίζουν και καίνε τις μαντίλες τους- λένε ότι φοβούνται μια κλιμακούμενη καταστολή.
«Ανησυχούμε ότι ο κόσμος θα ξεχάσει το Ιράν μόλις το καθεστώς κλείσει το διαδίκτυο – κάτι που ήδη συμβαίνει», δήλωσε στο BBC ένας ακτιβιστής, ο οποίος θέλησε να διατηρήσει την ανωνυμία του.
Οι περισσότερες διαμαρτυρίες και εκστρατείες ενάντια στο καθεστώς οργανώνονται από ανθρώπους μέσω των μέσων κοινωνικής δικτύωσης και αν δεν μπορούν να συνδεθούν, τότε η κινητοποίηση γίνεται πολύ πιο δύσκολη.
Malgré la répression sanglante et le blocage d’internet et des réseaux sociaux, les manifestations ont gagné de nombreuses rues de Téhéran ce soir #Iran #MahsaAmini #OpIran #IranProtests2022 #مهسا_امینی pic.twitter.com/O0hBHxrpjI
— Anonyme Citoyen (@AnonymeCitoyen) September 23, 2022
Οι διαμαρτυρίες για τον θάνατο της Μαχσά Αμινί έχουν εξαπλωθεί σε όλο το Ιράν
Ο Σαγιάν Σαρνταριζάντε από τη μονάδα παραπληροφόρησης του BBC δήλωσε: «Η διακοπή των συνδέσεων στο διαδικτύο σε εθνικό επίπεδο είναι η πυρηνική επιλογή για τις ιρανικές αρχές, που ενεργοποιείται μόνο όταν φοβούνται ότι οι διαμαρτυρίες είναι τέτοιας κλίμακας που αποτελούν υπαρξιακή απειλή για το καθεστώς».
«Ωστόσο, οι ιρανικές αρχές έχουν δείξει επανειλημμένα ότι όταν βρίσκονται αντιμέτωπες με την επιλογή μεταξύ ενός σοβαρού πλήγματος στην οικονομία και της πάταξης της πολιτικής αναταραχής με οποιοδήποτε κόστος, θα επιλέγουν πάντα το δεύτερο», τόνισε.
Οι φόβοι αυξάνονται ότι η κατάσταση θα μπορούσε να κλιμακωθεί σε κάτι σαν τις διαδηλώσεις του 2019 που ξέσπασαν για τις αυξήσεις των τιμών της βενζίνης, τις πιο αιματηρές στην ιστορία της ισλαμικής δημοκρατίας. Κατά τη διάρκεια εκείνων των διαδηλώσεων, το διαδίκτυο είχε διακοπεί για μέρες κάθε φορά.
Οι αμερικανικές εταιρείες τεχνολογίας ενισχύουν την πρόσβαση στο διαδίκτυο στο Ιράν
Το υπουργείο Οικονομικών των ΗΠΑ ανακοίνωσε την Παρασκευή (23/09) ότι επιτρέπει στις αμερικανικές εταιρείες τεχνολογίας να επεκτείνουν τις δραστηριότητές τους στο Ιράν, προκειμένου να βοηθήσουν τους διαδηλωτές της χώρας.
Συγκεκριμένα, το αμερικανικό υπουργείο δήλωσε ότι η επικαιροποιημένη άδεια επιτρέπει στις εταιρείες τεχνολογίας να επεκτείνουν την πρόσβαση σε υπηρεσίες που βασίζονται στο cloud, ενώ περιλαμβάνει πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης και τηλεδιασκέψεις.
Η επικαιροποιημένη άδεια καταργεί επίσης τον όρο ότι οι επικοινωνίες πρέπει να είναι «προσωπικές», ο οποίος, σύμφωνα με το υπουργείο, επιβάρυνε τις εταιρείες με την ανάγκη επαλήθευσης του σκοπού των επικοινωνιών.
Εν τω μεταξύ, ο διευθύνων σύμβουλος της Tesla, Ίλον Μασκ, έγραψε στο Twitter ότι η εταιρεία του δορυφορικού διαδικτύου Starlink θα ζητήσει άδεια για να δραστηριοποιηθεί στο Ιράν. Ο σύμβουλος εθνικής ασφάλειας Τζέικ Σάλιβαν δήλωσε ότι εναπόκειται στο Γραφείο Ελέγχου Εξωτερικών Περιουσιακών Στοιχείων του Υπουργείου Οικονομικών να αποφασίσει για τα επόμενα βήματα της Starlink.
